Nông thôn mới Thừa Thiên Huế

Tư tưởng trông chờ

Các huyện điểm như Nam Đông, Quảng Điền theo kế hoạch hoàn thành NTM 100% vào năm 2020, nhưng đến nay mới đạt 50% (Nam Đông) và 10% (Quảng Điền)

Một trong những hạn chế phổ biến trong thực hiện Chương trình là vẫn còn một bộ phận cán bộ, Nhân dân nghĩ rằng chương trình xây dựng NTM như một dự án nên có tư tưởng trông chờ, ỷ lại sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước. Hầu hết các công trình hạ tầng, phát triển sản xuất đều phụ thuộc vào nguồn lực cấp trên, sự tham gia đóng góp của người dân địa phương vẫn còn ít.

Thượng Nhật (Nam Đông) dù được chọn xã điểm xây dựng NTM, nhưng đã gần 7 năm triển khai đến nay địa phương vẫn chưa thể đạt chuẩn như kỳ vọng. Đến thời điểm này, xã Thượng Nhật mới chỉ đạt 13/19 tiêu chí NTM, các tiêu chí còn lại được xác định rất khó hoàn thành, nhất là tiêu chí nhà tạm, thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo. Số nhà tạm còn đến 53 nhà, thu nhập đầu người chỉ hơn 20 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo còn khá cao.

Trong quy hoạch và thực hiện quy hoạch NTM, phần lớn các địa phương chỉ chú trọng đầu tư kết cấu hạ tầng, thiếu quan tâm phát triển sản xuất. Các đề án xây dựng NTM của các xã chưa bám sát thực tế, các giải pháp thực hiện chưa cụ thể và thiếu đồng bộ.

Mặt khác, nguồn vốn bố trí hỗ trợ từ nhà nước cho xây dựng NTM còn thấp, chưa tương xứng và đáp ứng yêu cầu, mục tiêu đề ra, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các tiêu chí. Nguồn lực huy động từ các doanh nghiệp và người dân rất hạn chế. Việc nâng cao hiệu quả sản xuất, dịch vụ nông thôn chuyển biến chậm. Công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm chưa đáp ứng yêu cầu mới... Đó cũng là những nguyên nhân chính khiến khó đạt các tiêu chí NTM.

"Rớt chuẩn tiêu chí "

Các địa phương gặp khó trong xây dựng NTM đã đành, một số địa phương đã đạt chuẩn NTM cũng không thể duy trì nên "rớt chuẩn" tiêu chí. Một sso địa phương sau khi đạt chuẩn chuẩn giai đoạn 2011-20215 có tư tưởng thỏa mãn, chưa xây dựng kế hoạch thực hiện nâng cao chất lượng và duy trì tiêu chí theo chuẩn mới.

Xã Phong Hải là một trong những địa phương đầu tiên của huyện Phong Điền sớm đạt chuẩn NTM, thế nhưng sau khi đạt chuẩn NTM không lâu, các HTX hoạt động kém hiệu quả, ngừng hoạt động. Việc các HTX không thể duy trì khiến hoạt động nuôi tôm chân trắng trên cát của bà con địa phương gặp nhiều khó khăn. Xử lý rác thải, vệ sinh môi trường cũng là vấn đề bất cập tại xã Phong Hải. Chính quyền địa phương chưa quy hoạch điểm xử lý rác thải hợp lý, thêm vào đó ý thức, trách nhiệm của một bộ phận người dân còn thấp đã đổ rác bừa bãi ngay trên một số tuyến đường, gây ô nhiễm môi trường.

Xã Quảng Phú (Quảng Điền) đạt chuẩn NTM vào cuối năm 2014, song đến nay vẫn gặp nhiều trở ngại trong việc duy trì, phát huy các tiêu chí. Sau khi đạt chuẩn NTM, chính quyền địa phương lúng túng trong việc đầu tư kết cấu hạ tầng thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội. 

Qua khảo sát, đánh giá, nhiều xã đạt chuẩn NTM giai đoạn 2011-2015, nhưng so với chuẩn mới (Bộ tiêu chí Quốc gia về NTM giai đoạn 2016-2020) đều bị “tụt hạng”, nhiều xã tụt đến 2-5 tiêu chí. Năm 2016 chỉ có 3 xã đạt chuẩn NTM, / kế hoạch 7 xã, năm 2017 có khả năng chỉ 8 xã/kế hoạch 10 xã đạt chuẩn NTM. Rõ ràng tiến độ thực hiện mục tiêu đến năm 2020 phải đạt 59% số xã đạt chuẩn đang là một thách thức lớn của tỉnh Thừa Thiên Huế ./.

Văn phòng Điều phối Nông thôn mới