Thực tiễn các địa phương trên địa bàn huyện Phong Điền thời gian qua cho thấy, phát huy dân chủ của người dân có vai trò quyết định trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) đi vào chiều sâu, bền vững.

Loại bỏ tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào hỗ trợ của Nhà nước, phát huy triệt để phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” là giải pháp hàng đầu của huyện đạt chuẩn xã NTM  trong nhiều năm qua của địa phương cũng như xây dựng NTM nâng cao hiện nay. Trong các buổi họp bàn trước nhân dân, cấp uỷ, chính quyền và các đoàn thể xã đều công khai để người dân được trực tiếp tham gia bàn bạc, xây dựng kế hoạch đầu tư hạ tầng, từ khâu chuẩn bị dự án đến khi hoàn thành, nghiệm thu đưa vào sử dụng. Cùng với đó là đẩy mạnh tuyên truyền các mô hình, điển hình tiên tiến, sáng kiến, kinh nghiệm hay về xây dựng NTM trên các phương tiện thông tin đại chúng, qua các buổi sinh hoạt, các buổi họp và hội nghị.

“Mỗi gia đình, thôn xóm, đều được vận động, khuyến khích tham gia thực hiện nhiệm vụ chung tùy theo khả năng, điều kiện của mình. Từ việc đơn giản như thay đổi nền nếp sinh hoạt, lao động, chung tay giữ gìn vệ sinh môi trường, tham gia các phong trào thể thao, văn hóa, văn nghệ, cho đến những đóng góp như hiến đất, góp ngày công lao động, góp vật liệu làm đường giao thông nông thôn.., không ai đứng ngoài cuộc cả” – ông Đoàn Văn Quốc, Chủ tịch UBND xã Phong Hòa, cho biết.

Các cấp MTTQ trong huyện và các tổ chức thành viên rất chú trọng công tác tuyên truyền về quy chế dân chủ ở cơ sở, giúp người dân hiểu đúng, đầy đủ về mục đích và ý nghĩa của chương trình xây dựng NTM ngay từ những ngày đầu bắt tay vào thực hiện nhiệm vụ này. Người dân nhận thức đầy đủ, rõ ràng về quyền lợi, nghĩa vụ, trách nhiệm, vai trò chủ thể, đồng thời là người hưởng thụ trong xây dựng NTM. Từ đó, tích cực đóng góp ngày công lao động, vật chất, tự nguyện hiến đất để làm đường giao thông nông thôn, nhà văn hóa thôn, các công trình khác thuộc chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Tình làng, nghĩa xóm trong thôn, xóm ngày càng được vun đắp.

Trong quá trình xây dựng NTM, nhân dân trên địa bàn huyện Phong Điền đã đóng góp trị giá 123,98 tỷ đồng, trong đó: hiến 851.545 m2 đất các loại (ước khoảng 25,959 tỷ đồng), 37.153 cây các loại, 4.319 m2 tường rào, công trình phụ trợ (ước khoảng 6,35 tỷ đồng), 141.725 ngày công (ước khoảng 28,34 tỷ đồng), các công trình phụ khác với tổng giái trị trên 6,0 tỷ đồng, đóng góp bằng tiền mặt 57,32 tỷ đồng... để xây dựng các công trình hạ tầng giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, trường học, nhà văn hoá thôn và các công trình sản xuất, dân sinh.

Cũng nhờ nêu cao dân chủ ở cơ sở, đến nay hầu hết các khu dân cư trên địa bàn huyện đã xây dựng được các quy ước, hương ước. Nội dung hương ước, quy ước hướng mọi người dân trong cộng đồng nêu cao tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái, tích cực lao động, sản xuất, xoá đói giảm nghèo, làm giàu chính đáng; xây dựng nếp sống văn hoá; đấu tranh bài trừ các loại tệ nạn xã hội, hủ tục, tích cực tham gia giữ gìn an ninh trật tự ở địa phương, chung sức xây dựng cuộc sống ấm no, hạnh phúc ngay tại địa bàn khu dân cư, thôn, xóm. Bên cạnh đó, người dân còn tích cực bàn bạc tìm hướng sản xuất, kinh doanh mới, hiệu quả, như dồn điền đổi thửa, hợp tác sản xuất liên kết tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, thay đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, cơ cấu mùa vụ.

Thông qua cầu nối là mặt trận và các đoàn thể, người dân đã chủ động, trực tiếp tham gia bàn bạc, góp ý kiến, giám sát quá trình huy động nguồn lực xã hội hóa trong quá trình thực hiện xây dựng NTM, đảm bảo tính minh bạch, công khai dân chủ, tạo sự đồng thuận, niềm tin trong cộng đồng dân cư.

Đến nay, bộ mặt nông thôn ở các xã trên địa bàn huyện đã có nhiều khởi sắc, hệ thống kết cấu hạ tầng xã hội đã được đầu tư cơ bản khá đồng bộ, cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất, đời sống của nhân dân. Tổ chức sản xuất, phát triển kinh tế, đào tạo nghề cho lao động nông thôn được chú trọng và có bước phát triển. Nhiều mô hình sản xuất có hiệu quả đã được triển khai và bước đầu được nhân rộng. Nhân dân đã tích cực hưởng ứng chủ trương xây dựng nông thôn mới, đã có nhiều chuyển biến trong phong trào đóng góp quỹ đất, hoa màu, vật kiến trúc; đầu tư nâng cấp nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt của gia đình; đầu tư phát triển sản xuất để nâng cao thu nhập; hưởng ứng phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, vệ sinh môi trường, bảo vệ an ninh trật tự. Đời sống nhân dân ngày càng được nâng lên, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo ngày càng giảm. Hệ thống chính trị cơ sở được củng cố, kiện toàn; an ninh trật tự địa bàn nông thôn được đảm bảo; vai trò chủ thể của người dân trong thực hiện chương trình ngày càng được tăng cường.

Các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội và địa phương đã chủ động tham gia, vận động, tuyên tuyền và tổ chức nhiều hoạt động thiết thực góp phần đẩy mạnh việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới ở các địa phương. Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể cấp huyện đã gắn phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” với nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, “Ngày vì người nghèo”, phong trào “Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững” của Hội Nông dân; phong trào “5 không, 3 sạch” của Hội Liên hiệp Phụ nữ; “Tuổi trẻ chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Thắp sáng làng quê” của huyện đoàn; “Giúp nhau phát triển kinh tế” của hội Cựu chiến binh… đã động viên các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết trình xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”.

Nhất quán quan điểm xây dựng NTM chỉ có điểm đầu, chưa và không có điểm kết thúc, trong giai đoạn mới, yếu tố phát huy dân chủ, đẩy mạnh các phong trào quần chúng tiếp tục được đặt lên hàng đầu, cụ thể hóa thành những cách làm chủ động, sáng tạo, phù hợp với điều kiện, sát tình hình thực tế của từng địa phương và phù hợp với sức dân. Mục tiêu là nhằm không ngừng củng cố niềm tin và đáp ứng với tâm tư nguyện vọng của người dân.

Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Phong Điền (CTV)