Nông thôn mới Thừa Thiên Huế

Đến dự và chủ trì hội nghị có Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT, Phó Ban chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG Nguyễn Xuân Cường; Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam, Ủy viên Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương các Chương trình MTQG; Bà Trần Thị Hương, Phó Chủ tịch Trung ương HLHPN VN; Ông Nguyễn Phú Cường, Bí thư tỉnh Ủy tỉnh Đồng Nai; ông Võ Văn Chánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai; cùng đại diện lãnh đạo các cơ quan Trung ương, văn phòng Chính phủ; các Bộ TNMT, Sở Văn hóa Thể thao và du lịch; Ban chỉ đạo chương trình MTQG, đại diễn lãnh đạo các tỉnh thành phố; các đơn vị Sở ngành trực thuộc Bộ NN-PTNT; đại diện Viện, trường, hiệp hội, cùng gần 600 đại biểu trong cả nước về tham dự…

Phát biểu khai mạc, Bộ Trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh: Đây là một trong những chương trình hành động rất quan trọng để thực thiện mục tiêu Nghị quyết 26 của BCH Trung ương Đảng Khóa X về nông nghiệp nông dân nông thôn. Đây cũng là chương trình tổng hợp về kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng phục vụ khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Với mục tiêu làm sao cải thiện nhanh hơn về đời sống người dân nông thôn, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp xây dựng NTM

Lần đầu tiên VN xây dựng chương trình NTM với bộ gồm 19 tiêu chí để hoạt động. Đúng giai đoạn Việt Nam dốc sức xây dựng NTM thì cũng là giai đoạn khủng hoảng trên thế giới. Việt Nam xây dựng chương trình NTM trên toàn quốc bao gồm gần 700 huyện, gần 9.000 xã của 63 tỉnh thành. Mặc dù bước đầu gặp nhiều khó khăn và chưa có nhiều kinh nghiệm trong giai đoạn đầu, nhưng bằng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sau thời gian ngắn thì chương trình đã được toàn dân đón nhận tự nguyện và trở thành phong trào sâu rộng.

Tuy nhiên, qua tổng kết giai đoạn 2010-2015 vẫn còn bộc lộ một số vấn đề lớn, chỉ tiêu số lượng chưa hoành thành, số xã NTM rất nhiều nhưng còn nhiều khoảng chênh lệch giữa các vùng miền. Cụ thể ở khu vực Đông Nam bộ hay ĐBSH thì rất nhiều xã NTM, còn miền núi thì lại rất ít, như vậy có khoảng chênh quá lớn.

Nguồn lực Nhà nước đầu tư cũng còn khá khiêm tốn, trong 852 nghìn tỉ thì hệ thống ngân sách từ cấp tỉnh, huyện, xã chỉ được 11,4%, và sự phân bổ không đồng đều; những nơi không có điều kiện kinh tế thì nguồn kinh phí phân bổ lại rất ít; đồng thời còn một số nơi còn chạy theo thành tích khiến số tiền vốn nợ đọng xây dựng cơ bản của xây dựng NTM rất cao (theo báo cáo trong giai đoạn này còn nợ tới 16 ngàn tỉ). Thậm chí trong bộ tiêu chí, 19 nhóm tiêu chí của cả nước có những tiêu chí không phù hợp với từng vùng miền. Do vậy, nếu không điều chỉnh kịp thời thì sẽ không hoàn thành mục tiêu NTM đến năm 2020. 

Theo Bộ trưởng, tổng kết 10 năm xây dựng NTM dự kiến sẽ được tổ chức vào cuối năm nay. Tổng kết 10 năm xây dựng NTM ngoài việc đánh giá kết quả một cách khách quan nhất thì điều quan trọng hơn là định dạng ra giai đoạn mới, NTM Việt Nam sẽ như thế nào trong bức tranh chung của kinh tế Việt Nam trong 5 năm, 10 năm tới.

Trong đó, chất lượng sẽ được chú trọng. Những chỉ tiêu như: môi trường, văn hóa, xã hội, an ninh trật tự, củng cố chính quyền địa phương… cần được tập trung hơn. Về phát triển sản xuất, những chương trình lớn như: phát triển 15.000 hợp tác xã kiểu mới; chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP)… phải được xem là chiến lược lâu dài để phát triển nông nghiệp bền vững.

Bên cạnh đó, cần chú trọng khai thác du lịch nông nghiệp, nông thôn. Việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào những chương trình trên cũng cần được quan tâm.

Về việc kéo gần khoảng cách chênh lệch trong xây dựng NTM giữa các vùng, miền, ngoài việc tiếp tục tạo mọi điều kiện cho những vùng khó khăn phát triển, xây dựng NTM sẽ được lồng ghép với nhiều chương trình như: xóa đói giảm nghèo, chương trình các xã vùng biên giới hải đảo; gắn giữa phát triển rừng bền vững với xóa nghèo…

Theo số liệu báo cáo của VPĐP NTM Trung ương, đến nay, cả nước đã có 4.144 xã (46,84%) được công nhận đạt chuẩn NTM, tăng 306 xã so với cuối năm 2018. Các mô hình sản xuất được triển khai hiệu quả tới từng địa phương. Đến nay, cả nước có 3 địa phương đạt 100% số xã đạt chuẩn NTM là tỉnh Đồng Nai, tỉnh Nam Định và TP.Đà Nẵng. Với 133/133 xã, đạt 100% số xã đạt chuẩn NTM, riêng tỉnh Đồng Nai hiện đã có 26 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, góp phần tạo nên thành tích chung để chương trình xây dựng NTM của cả nước về đích sớm so với mục tiêu đề ra. Đặc biệt là mô hình HTX gắn với liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị đã đạt doanh thu trên 10 tỷ/năm.

Sau hơn 8 năm, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã hoàn thành một khối lượng lớn hơn gấp 5 lần giai đoạn 2001-2010. Các địa phương đã triển khai hiệu quả các giải pháp lồng ghép, huy động các nguồn lực để đầu tư thực hiện chương trình.

Tại hội Nghị đã diễn ra Lễ ký kết Bản ghi nhớ giữa văn phòng Điều phối NTM Trung ương và Hiệp hội Ẩm thực Việt Nam và Lễ ký kết Chương trình phối hợp giữa Trung tâm CGIAR và Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương.

Văn phòng Điều phối  (TH)